skafidaszaxos
Πόσο απέχει η τρέλα από την σοφία; Μήπως κάπου συναντιούνται και βαδίζουν μαζί;
Συλλογή επεξεργασία από τον Zaxo Skafida
Κυνικοί Σαλοί
Μέρα μεσημέρι το 370 π.χ. περίπου ένας ρακένδυτος ζητιάνος γυρίζει μέσα στην αγορά των Αθηνών κάτω από την όμορφη Ακρόπολη με ένα φανάρι στο χέρι. Ο κόσμος τον κοίταζε και έβλεπε ότι κάτι έψαχνε. Κάποιοι τον τριγύριζαν και το έβλεπαν γελώντας ώσπου ένας δεν κρατήθηκε και τον ρώτησε. “Διογένη τι ψάχνεις;” Και εκείνος τους άφησε εμβρόντητους όταν απάντησε “Άνθρωπο ψάχνω”. Οι περισσότεροι γέλασαν, λίγοι το κατάλαβαν Η ανθρωπινή φύση ήταν και θα είναι απαράλλακτη μέσα στους αιώνες. Οι άνθρωποι που αρνούνται το κατεστημένο πάντα θα υπάρχουν. Ας μη ξεχνάμε το πρόσφατο γραφικό γεγονός στην βουλή του 2015 βουλευτής να κάθετε οκλαδόν στα σκαλοπάτια της βουλής και να παρακολουθεί την συνεδρίαση.
Η πρώτη ιστορικά καταγεγραμμένη ομάδα αναρχίας που συμπορευόταν με την τρέλα ήταν οι κυνικοί φιλόσοφοι. Οι Κυνικοί λοιπόν, που ζούσαν σαν τα σκυλιά (κύων=σκύλος) και «γάβγιζαν» για την πλάνη των συνανθρώπων τους και τις ανόητες κοινωνικές συμβάσεις, υπήρξαν ξεκάθαρα, όπως και οι Στωικοί, οι «αναρχικοί» της αρχαιότητας. Ούτε όμως οι Κυνικοί ούτε οι Στωικοί κατάφεραν ν’ αλλάξουν την κοινωνία και να τη θεμελιώσουν πάνω σε αναρχικά ιδεώδη.
Ο Διογένης ο γνωστότερος των κυνικών θεωρούσε ότι μόνο η ικανοποίηση των φυσικών αναγκών οδηγεί στην ευτυχία και καμία σωματική ανάγκη δεν μπορεί να θεωρηθεί ανήθικη, αφού η φύση τις δημιουργεί όλες. Εδώ η σοφία φθάνει την σημερινή ανηθικότητα που συνορεύει με την τρέλα, όταν ο Διογένης αυνανίζεται δημοσία στην αγορά και όταν τον επιτιμούν λέει “μακάρι με το τρίψιμο στην κοιλιά μας να ικανοποιούσαμε και την πείνα που νοιώθει”.
Πώς μπορείς να πεις δυο λόγια για τη σοφία της τρέλας (ή την τρέλα της αληθινής σοφίας) χωρίς ν’ αρχίσεις απ’ το Διογένη; Αλλά δεν ήταν ο μόνος. Από τότε που οι κοινωνικές δομές και οι θρησκείες μας οριοθέτησαν το λογικό, το σωστό και το ηθικό, εμφανίζονται κάθε τόσο μεγάλοι σοφοί που, με το ένα πόδι να πατά στη σοφία και το άλλο στην τρέλα, μας σπάνε τα όρια και μας δείχνουν την ελευθερία που υπάρχει πέρα απ’ αυτά.
Δάσκαλος του Διογένη και πρώτος κυνικός, ο μεγάλος Αντισθένης. Αυτός πρώτος αποκάλεσε τον εαυτό του «σκυλί» και έτσι καθιέρωσε τους τετράποδους φίλους μας σαν το κατ’ εξοχήν ζώο των τρελλών αγίων. Η σοφία του δεν άφηνε τίποτε λογικό όρθιο. Όταν μυήθηκε στα ορφικά μυστήρια και ο ιερέας του ανέπτυξε τι θ’ απολαύσει στη μέλλουσα ζωή, ο Αντισθένης τον ρώτησε: «Τι κάθεσαι τότε και δεν πεθαίνεις;»
Μετά τόσους αιώνες αργότερα, κανείς ιερέας δεν του έχει απαντήσει ακόμη. Όταν τον κατηγορούσαν ότι συναναστρέφεται με πόρνες και παλιανθρώπους, την αγαπημένη συντροφιά, των πραγματικά σοφών, τους απαντούσε: «και οι γιατροί συναναστρέφονται αρρώστους» Μια φορά που του ζήτησαν να τους πει ποιό είναι το καλύτερο μάθημα, έδωσε τη χαριστική βολή στη λογική: «Αυτό που μας βοηθά να ξεχάσουμε ό,τι μάθαμε». Σίγουρα ο Αριστοτέλης δεν ήταν παρών και έτσι όλος ο δυτικός πολιτισμός βασίστηκε μόνο στη λογική. Ούτε κι ο Μποντιντάρμα, κι έτσι το Ζεν έπρεπε να περιμένει χίλια χρονιά ακόμη.
Αν μοίραζε κανένας σήμερα την περιουσία του στους φτωχούς όπως ο άγιος Φραγκίσκος δεν θα τον έλεγαν τρελό; Το ίδιο έκανε και ο Κράτης με 200 τάλαντα περιουσία περίπου 10 εκατομμύρια ευρώ την παράτησε χωρίς να νοιάζεται. Υπέρτατη τρέλα η υπέρτατη σοφία;
Ήταν λιγνός και άχαρος, με τραχιά χαρακτηριστικά, άγαρμπες κινήσεις, περιτυλιγμένος στο μανδύα του με άκομψο τρόπο, και καμπούρης.
Ζούσε σκληραγωγημένος, πάμπτωχος, αν και καταγόταν από πλούσια και αριστοκρατική οικογένεια αντισυμβατικός, και σεξουαλικά απελευθερωμένος, που για τα ήθη της εποχής του, θεωρούνταν προκλητικός.
Παρόλα αυτά, η πανέμορφη εικοσάχρονη Ιππαρχία εντυπωσιάστηκε από τον Κράτη που είχε τα διπλάσια χρόνια της.
Πώς, όμως, έπεισε η Ιππαρχία τους γονείς της να της δώσουν την ευλογία να παντρευτεί το Θηβαίο Κυνικό; Ο Διογένης Λαέρτιος γράφει ότι τόσο πολύ ήθελε η Ιππαρχία να παντρευτεί τον Κράτη ώστε απείλησε ν' αυτοκτονήσει μάλλον παρά να ζήσει κατά οποιονδήποτε άλλο τρόπο.
Μπροστά στην επιμονή της, και μετά από παράκληση των γονέων της, ο Κράτης προσπάθησε να μεταπείσει την Ιππαρχία ώστε να μην τον παντρευτεί.
Όταν όμως απέτυχε σ' αυτή του την προσπάθεια, γδύθηκε μπροστά της και είπε:
"αυτός είναι ο γαμπρός και αυτή η περιουσία του.
Αποφάσισε μετά από σκέψη, γι' αυτά.
Διότι δεν θα είσαι σύντροφος, αν δεν
αποδεχθείς και τις συνήθειες μου".
Η Ιππαρχία, βεβαίως είχε ήδη διαλέξει, και παντρεύτηκε τον Κράτη το 326 π. Χ.
Δέχτηκε να μοιραστεί μαζί του τη ζωή της. Ντύθηκε ανδρικά ρούχα, όμοια με του Κράτη, ζούσαν όπου έβρισκαν ακόμη και μέσα σε πιθάρια, όπως ο Διογένης, και συνουσιαζόταν μαζί του ελεύθερα στο δρόμο, ακολουθώντας έναν ιδιαίτερα πρωτοποριακό τρόπο ζωής, ακόμη και για τα σημερινά δεδομένα.
Πριν χαρακτηρίσουμε την ελευθερία τους ανηθικότητα ή ασυδοσία ας σκεφτούμε αν εμείς ξεκολλούσαμε από τέτοια περιουσία ή αν οι γυναίκες ερωτεύονταν ένα έρημο δύσμορφο με διπλάσια χρόνια άντρα για το μυαλό του για να ζήσουν με τέτοιο τρόπο.
Οι αρχαίοι λαοί σεβόντουσαν την τρέλα όσο και τη σοφία. Ακόμα και στην επιληψία έβλεπαν κάτι ιερό, αφού θεωρούσαν ότι ένας θεός καταλάμβανε το σώμα του πάσχοντα, ενώ η τρέλα έφερνε μαζί της μερικές φορές τη μικρότερη αδελφή της τη Σοφία.
Οι δια Χριστόν Σαλοί
Αυτός ο σεβασμός πέρασε στις εσωτερικές παραδόσεις και θρησκείες που εμφανίστηκαν αργότερα. Αν και όλοι οι δάσκαλοι της σοφίας είχαν μια δόση άγιας τρέλας, αφού η λογική της εποχής τους σπάνια τους χώρεσε, εν τούτοις υπάρχουν κάποιοι που διεκδικούν με σαφή διαφορά τον τίτλο του τρελού-αγίου. Υπήρξαν τόσο σημαντικοί, ώστε ανάγκασαν τη φτωχή λογική μας να τους αναγνωρίσει και αυτή. Έτσι, όταν τους γιορτάζουμε, γιορτάζει μαζί τους και το τρελό κομμάτι του εαυτού μας, που βρίσκει σ’ αυτούς τη βαθειά του δικαίωση.
Κάποτε ο μεγάλος Συμεών, ο «δια Χριστόν σαλός» - ο πιο γνωστός από τους χριστιανούς αγίους που ακολούθησαν αυτό το επικίνδυνο μονοπάτι, θυμιάτιζε κρατώντας τα κάρβουνα στη χούφτα του. «Με το χέρι θυμιατίζεις;» ρώτησε άναυδη η γυναίκα του αφεντικού του. Ο Συμεών συμβιβάστηκε προς στιγμήν με τα όρια του νου της. Πέταξε αμέσως τα κάρβουνα, όπως θα έκανε κάθε λογικός άνθρωπος. Όμως δεν μπορούσε να ξεχάσει την αγαπημένη του δουλειά - το να σπάει αυτά τα όρια. «Καλά, αφού δε θες με το χέρι, θα τα πιάσω με το ρούχο». Οπότε διέλυσε κάθε αμφιβολία στο μυαλό της φτωχής γυναίκας ότι είχε να κάνει με άγιο. Αλλά ο Συμεών δεν ενδιαφερόταν για τίτλους. Μετά από λίγα βράδια μπήκε στην κάμαρά της να τη βιάσει. Τώρα η μυαλωμένη ηθική κυρία πήγε στο άλλο άκρο. Σιγουρεύτηκε ότι ο Συμεών ήταν παλιάνθρωπος.
Άλλη φορά, μπήκε ολόγυμνος να λουστεί στα λουτρά των γυναικών αντί στα αντρικά. Ο φίλος του, ο ασκητής Ιωάννης, του φώναξε: «Για το Θεό, Συμεών. Εκεί που μπήκες είναι των γυναικών!» Η απάντηση του σοφού-τρελού, όρισε τέλεια ποιοι είναι οι ανόητοι τρελοί στον κόσμο μας: «Φύγε από δω τρελέ. Κι εκεί ζέστη και νερό, και δω ζέστη και νερό. Τίποτε περισσότερο!»
Οι "δια Χριστόν σαλοί" ήσαν ασκητές, οι οποίοι προσποιούνταν τους τρελούς για να φέρουν τα θεία μηνύματα στον κόσμο. Η "δια Χριστόν σαλότης" ήταν μια προσποιητή "μωρία" και γι' αυτό η πιο δύσκολη και επικίνδυνη πνευματική άσκηση.
Διαβάζοντας για τη ζωή τους, δε μπορεί να συγκροτήσει κανείς τα γέλια από τη φοβερή αίσθηση του χιούμορ που είχαν όλοι. Αλλά την πιο μεγάλη πλάκα την έχουμε εμείς οι λογικοί, που τρέχουμε μπροστά τους να προλάβουμε να δικαιολογήσουμε τις τρέλες τους, ότι τάχα έγιναν στο όνομα της ίδιας ηθικής που αυτοί τσαλαπατούσαν με κάθε ευκαιρία. Τραβάμε τα κουρέλια τους για να καλύψουμε τη γύμνια του κορμιού τους, χαμογελώντας αμήχανα, ενώ αυτοί μας κοιτάζουν με τα κοφτερά τους μάτια, κουρελιάζοντας τη λογική μας.
Είναι βέβαια αλήθεια ότι είναι παρακινδυνευμένο να μιλά κανείς γι’ αυτούς. Ένα σωρό τεμπέληδες, έκφυλοι, ανίκανοι, βολεψάκηδες, ψάχνουμε για δικαιολογίες και ευκαιρίες να το παίξουμε και μεις απελευθερωμένοι άγιοι.
Αλλά ο φίλος του Συμεών, ο Ιωάννης, με τριάντα χρόνια στην έρημο, δεν αισθανόταν ικανός «να εμπαίξει τον κόσμο». Άλλωστε, ένα τραγούδι της κατ’ εξοχήν «τρελής διδασκαλίας» του βουδιστικού Τζογκ-Τσεν, ( Οι έννοιες που εκφράζει ανήκουν στην υψηλότερη βαθμίδα της παράδοσης, στο όχημα της «Μεγάλης Τελειότητας» (Τζογκ Τσεν) και οι οδηγίες του αναφέρονται στις συνθήκες απομόνωσης και σκληρής άσκησης ) που όσο πιο συχνά το τραγουδούν οι επίδοξοι τρελοί-σοφοί της, τόσο καλύτερα προστατεύονται από την κενοδοξία, λέει μεταξύ άλλων: “Αν και δεν έχω κατανοήσει βαθειά την ανοιχτή θεώρηση, συμπεριφέρομαι σαν κύριος της τρελής σοφίας."
Γι’ αυτό και πολλοί άγιοι της «άλλης πλευράς» αμφισβήτησαν αυτού του είδους τη συμπεριφορά. Ειδικά όταν κάποτε είχε πάρει μεγάλες διαστάσεις στο Χριστιανισμό, πολεμήθηκε με ένταση. Υπήρξαν εποχές που η «σαλότης» είχε γίνει μόδα στην ορθόδοξη Ρωσία. Είναι ελάχιστα γνωστό ότι ο μεγαλοπρεπής καθεδρικός ναός της Μόσχας τιμά τον πολιούχο της άγιο, το Βασίλειο, που ήταν ένας τέτοιος άγιος-τρελός. Γύριζε στην παγωμένη Μόσχα ολόγυμνος και έφτυνε τις εκκλησίες για να φεύγουν οι διάβολοι ενώ φιλούσε τα πορνεία της για να τιμήσει τους αγγέλους που έμεναν απ ’έξω (προσέξτε την ερμηνεία των σοφών λογικών...).
Η μεγάλη ρώσικη σχολή των «yorodivi» τιμούσε ιδιαίτερα έναν άλλο πασίγνωστο σαλό που περιφερόταν στην Κωνσταντινούπολη του 10ου αιώνα, γυμνός και «παίζων», το μεγάλο Ανδρέα, τον σκύθη δούλο που μαζί με τον Συμεών είναι ο πιο γνωστός Χριστιανός άγιος-σαλός.
Την περίοδο της μεγάλης Τεσσαρακοστής, ο Ρώσσος Νικόλαος ο Σαλός (16ος αιώνας) διασταυρώθηκε με τον τσάρο Ιβάν τον Τρομερό ο οποίος είχε εγκαθιδρύσει μια βασιλεία του τρόμου, του προσέφερε να φάει ένα κομμάτι ωμό κρέας. Ο Ιβάν οπισθοχώρησε αηδιασμένος, παίρνοντας το μήνυμα, ότι χειρότερο από το να φας κρέας τη Σαρακοστή είναι να «καταβροχθίζεις» ανθρώπινο κρέας με την τυραννική εξουσία σου. Ο Σαλός δεν επαναπαύθηκε στο ότι τυπικά η εξουσία ήταν χριστιανική, αλλά φανέρωσε τα ουσιαστικά κριτήρια χριστιανικότητας.
Η επιμονή να εξηγούμε την τρέλα των αγίων-σαλών με τα μέτρα της λογικής και της ηθικής μας, δεν εμπόδισε σε καμιά σοβαρή παράδοση τη συμπάθεια γι’ αυτούς τους παράξενους μεγάλους. Ειδικά στην Ορθοδοξία. Γιατί στη Δύση ο ορθολογισμός δεν επέτρεψε τέτοιες ακραίες μορφές άσκησης. Όμως και εκεί αυτοί οι άγιοι αντιμετωπίζονται με θαυμασμό και μάλιστα ο Συμεών και ο Ανδρέας τιμώνται και γιορτάζονται.
Η Ισλαμική Σαλότητα
Αν φύγουμε απ’ το χριστιανικό χώρο, θα δούμε ότι οι άλλες παραδόσεις δέχονται πιο εύκολα την τρέλα σαν ιερό σημάδι. Το Ισλάμ ας πούμε, όπου οι ιστορίες των «τρελλών» αγίων είναι πάμπολλες. Από τους γνωστότερους ο περίφημος Σαμς Ταμπριζί (Shams Tabrizi1185–1248 ) φίλος του Τζελαλεντίν Ρουμί ιδρυτή του τάγματος των δερβίσιδων. Οι μαθητές του τελευταίου προσπάθησαν να τον σκοτώσουν, γιατί είχαν πεισθεί ότι οδηγεί το δάσκαλό τους στην παράνοια!
Κοντά στα τείχη της Κωνσταντινούπολης ήταν θαμμένος ο Ελεκτσί Ντεντέ. Όσο ζούσε, με το κατάμαυρο άτριχο του σώμα ολόγυμνο, κυνηγούσε τις Τσιγγάνες και κοιμόταν μαζί με τα σκυλιά, αλλά δε μιλούσε ποτέ. Με το ένα χέρι κράταγε το φαί που του έδιναν ελεημοσύνη και με το άλλο έπαιζε το πουλί του. Μόνο μια φορά - λένε - τον άκουσαν να μιλάει. Ήταν όταν κάποιος φίλος του τον ζόρισε. Τότε ο Ελεκτσί του είπε: «Άνθρωπε, τι με πιέζεις; Υπάρχει μήπως ένας γνήσιος μουσουλμάνος για να του μιλήσω;» Ο Διογένης, πιο αισιόδοξος, έψαχνε με αναμμένο το φανάρι, το μεσημέρι.
Όταν πέθανε, όλη η Κωνσταντινούπολη πήγε με ένα σάβανο στο χέρι στην κηδεία του, γιατί έλεγαν ότι τους παρουσιάστηκε στον ύπνο τους και τους το ζήτησε. Ανακηρύχτηκε άγιος και πολλά θαύματα του αποδίδονται.
Τι μπορεί όμως να προσφέρει ένας τέτοιος άνθρωπος στον πολιτισμό μας, την ηθική μας, την πρόοδό μας; Η πρώτη λογική απάντηση που σκεφτόμαστε είναι φυσικά «Τίποτε!». Μετά μπορεί να πούμε κάτι για παραδείγματα ταπεινοφροσύνης, ολιγάρκειας κλπ.
Ευτυχώς όμως, όλα τα μεγάλα αρχίζουν εκεί που σταματάει η εκάστοτε λογική μας. Αυτή είναι για να οριοθετεί, να ερμηνεύει και να χωράει τα μικρά. Οποιοδήποτε μεγάλο βήμα απαιτεί την εγκατάλειψή της. Απαιτεί ένα είδος τρέλας. Μια στιγμιαία έστω κατάρρευση του οικοδομήματος που χτίζουμε με τους ασταμάτητους «λογικούς» συνειρμούς μας. Φαντάζεστε να είχαν σκεφτεί λογικά η Αθηναία στο Μαραθώνα κι ο Χριστός στην έρημο;
Σύμφωνα με τους νόμους (!) της τρέλας αλλά και της φώτισης, η λογική χρησιμεύει μόνο για να καταρρέει. Και εκεί, στο στιγμιαίο κενό που αφήνει, πριν ανασυντάξει τις δυνάμεις της, ή στο μεγάλο χάσμα - αν φύγει για πάντα - εκεί, πίσω απ’ το ξάφνιασμα της κατάρρευσης, αν μπορούμε να μείνουμε συνειδητοί και δε λιποθυμήσουμε, κρύβεται η φώτιση.
Το ξαφνικό χτύπημα με τη μαγκούρα των δασκάλων του Ζεν αυτό το ξάφνιασμα επιδιώκει. Η συμπεριφορά των τρελλών σοφών, αυτό το γκρέμισμα της λογικής μας οχύρωσης μπορεί να πετύχει. Εντάξει. Και να διδάξει και να παραδειγματίσει. Όμως αυτά δεν απαιτούν παρά ακόμη περισσότερη λογική. Και το μυστικό είναι το ξεπέρασμά της. (Προσοχή όμως. Πρέπει να έχεις να γκρεμίσεις κάτι. Και μάλιστα όσο πιο μεγάλο, τόσο το καλύτερο. Γι αυτό χρειάζεται η λογική να κτίσει.
Η Βουδιστική Σαλότητα
Όμως, απ’ όλους τους βουδιστές «θείους τρελούς», ο πιο γνωστός και αγαπητός στο Θιβέτ είναι ο περίφημος Ντρούκπα Κούνλεϋ (Drukpa Kunley (1455 - 1529),). Έζησε το 16ο αιώνα, γυρίζοντας τα Ιμαλάία με το σκύλο του και είναι ξακουστός για τα τραγούδια, τις σεξουαλικές περιπέτειες και τα θαύματά του. Κάθε φορά που οι άνθρωποι καταλάβαιναν ότι δεν είναι ένας απλός τρελός και του ζητούσαν να διδάξει κάτι, το έκανε τραγουδώντας και σχετίζοντάς το με το σεξ. Τα τραγούδια και τις ιστορίες του θα τ’ ακούσεις ακόμη και σήμερα στις ταβέρνες και τα πανηγύρια του Θιβέτ και του Μπουτάν.
Κάποτε οι κάτοικοι ενός φτωχού χωριού, του ζήτησαν μια απλή διδασκαλία για να καταλάβουν το μήνυμα του Βούδα. Κι αυτός τους τραγούδησε το παρακάτω αυτοσχέδιο τραγούδι, που δεν αφήνει τίποτε όρθιο. Ούτε τους τριγωνικούς άρτους προσφοράς στους θεούς, ούτε την αγαπημένη μας συνήθεια να μπερδεύουμε ιδέες και πράξεις ματαιοδοξίας και άγνοιας με τη δραστηριότητα που οδηγεί στη φώτιση:
Αν και η κλειτορίδα είναι αρμονικά τριγωνική
είναι ακατάλληλη για τις προσφορές στους θεούς.
Αν και τα υγρά τον έρωτα στεγνώνουν δύσκολα στον ήλιο δεν είναι για ξεδίψασμα, σαν το τσάι.
Αν και η σακούλα των αρχιδιών μπορεί να κρέμεται πολύ χαμηλά είναι ακατάλληλο σακί για τα υπάρχοντα ενός ερημίτη.
Αν και το πέος μοιάζει με στειλιάρι και έχει μεγάλο κεφάλι, δεν είναι σφυρί για να καρφώσεις καρφιά.
Το καλύτερο κρασί βρίσκεται στο κάτω μέρος του κάδου / Και η ευτυχία βρίσκεται κάτω από τον ομφαλό.
Μπορεί το πνεύμα σου να είναι ενάρετο και αγνό όμως το μήνυμα του Βούδα δεν πραγματώνεται
με το να μένεις κλεισμένος στο σπίτι σου.
Η διδασκαλία των Ταντρικών μυστικών είναι πράγματι πολύ βαθειά
αλλά η απελευθέρωση δε θα ’ρθει με την απλή γνώση τους, χωρίς τη βαθειά εμπειρία.
Ακόμα και αν ο Ντρούκπα Κούνλεϋ σας δείξει το δρόμο, εσείς είσαστε αυτοί που πρέπει να τον βαδίσουν.
Τέτοιοι ήταν όλοι οι άγιοι τρελοί μας όποια θρησκεία κι αν υπερηφανεύεται γι’ αυτούς. Και η διαφορά ενός σοφού τρελού από τόσους freek που κυκλοφορούν; Πώς ξεχωρίζουν οι πράξεις του απ’ τους αποκτηνωμένους, τους ανόητους, τους προσποιητά ελεύθερους; Η κοινωνία έχει - και καλά κάνει - τα δικά της κριτήρια. Και η τρελή σοφία τα δικά της.
Κάποτε, τα παλιά χρόνια, στα ελληνικά χωριά υπήρχε ὁ «τρελός» του χωριού. Ήταν ὁ μόνος πού είχε την δυνατότητα να αποκαλύπτει φωναχτά τα αμαρτήματα των συγχωριανών του και να καυτηριάζει τα «κακώς κείμενα».
Όμως μη νομίζουμε ότι για να μετέχουμε λίγο στην απέραντη ελευθερία των τρελλών σοφών πρέπει να πετάξουμε τα ρούχα μας, να ριχτούμε στη γυναίκα του αφεντικού μας ή να μένουμε σ’ ένα πιθάρι. Όχι. Η ποιότητα της αγίας-Τρέλας ζει μέσα μας κάθε στιγμή. Ακόμα και τώρα, κάτω απ’ τους τόνους της λογικής που μας καταπιέζουν, είναι εδώ να μας δείξει τον κόσμο με τα κοφτερά της μάτια. Να μας δείξει πόσο αστείοι είναι οι καταλαμβάνοντες την εξουσία και μη. Να μας κάνει να γελάσουμε με την οικονομική κρίση. Να μας συμφιλιώσει με τον πόνο, αλλάζοντας την οπτική γωνία μας. Να μας πει ότι σ’ έναν κόσμο που κυριαρχεί ο θάνατος, είναι τρέλα να στενοχωριόμαστε για οποιοδήποτε χωρισμό.
Μια μικρή γεύση αυτής της ελευθερίας είναι ικανή να μας κάνει να ξεσπάσουμε στα ξαφνικά σε τρανταχτά γέλια (ξέρετε έστω κι ένα σοφό που να μπορεί να το κάνει;). Βέβαια οι άλλοι θα μας περάσουν για τρελούς. Κι αυτό θα είναι η καλύτερη απόδειξη ότι συμμετείχαμε για μια έστω στιγμή στο φοβερό κόσμο του Συμεών και του Διογένη. Του Κράτη και του Κούνλεϋ. Του Ραμακρίσνα και του Ελεκτσί. Αυτή η στιγμή μπορεί ν’ αλλάξει όλη την υπόλοιπη ζωή μας.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου